Rụng Trái Sinh Lý và Các Biện Pháp Hạn Chế Trên Cây Trồng

Hiện tượng rụng trái non là một thách thức lớn trong nông nghiệp, đặc biệt với những cây ăn trái như sầu riêng, cam, quýt, bưởi, và chanh. Bài viết này sẽ giải đáp các câu hỏi về rụng trái sinh lý, cơ chế và các biện pháp hạn chế hiện tượng này, cùng với việc sử dụng các hormon như GA3, NAA và 4-CPA-Na.

1. Rụng Trái Sinh Lý Là Gì?

Rụng trái sinh lý là hiện tượng cây trồng tự đào thải hoa hoặc trái non để phù hợp với tình trạng sức khỏe hiện tại. Hiện tượng này được điều tiết bởi hormon nội sinh axit abscisic (ABA), tác động lên tầng rời của cây và gây rụng. Mức độ ảnh hưởng của ABA phụ thuộc vào sức khỏe của cây và các yếu tố như thời tiết, dinh dưỡng, và áp lực dịch hại. Khi cây gặp điều kiện bất lợi, ABA hình thành nhiều hơn, gây rụng trái non, làm giảm năng suất hoặc thậm chí mất mùa hoàn toàn.

2. Cây Ăn Trái Nào Bị Ảnh Hưởng Bởi Rụng Trái Sinh Lý?

Rụng trái sinh lý là hiện tượng phổ biến ở nhiều loại cây ăn trái. Các nghiên cứu cho thấy những loại cây sau đây thường bị ảnh hưởng nhiều nhất:

• Sầu riêng và nhóm cây có múi (cam, bưởi, chanh): Tỷ lệ rụng trái sinh lý cao.
• Nhãn, chôm chôm, xoài, mận, ổi: Tỷ lệ rụng trái sinh lý thấp hơn, thường bị ảnh hưởng bởi các yếu tố dinh dưỡng và thời tiết nhiều hơn.

3. Ảnh Hưởng Của Rụng Trái Sinh Lý Đến Cây Trồng

Rụng trái sinh lý là phản ứng tự nhiên của cây để duy trì sự sống và bảo tồn năng lượng. Cây có thể tự đào thải 5-20% hoặc thậm chí lên đến 90% trái non khi gặp điều kiện bất lợi. Trong trường hợp các yếu tố kỹ thuật được duy trì đúng cách, dinh dưỡng cân bằng và thời tiết thuận lợi, rụng sinh lý không ảnh hưởng nhiều đến năng suất. Tuy nhiên, cần quan sát tỷ lệ rụng và các yếu tố liên quan để có thể can thiệp kịp thời.

4. Quan Sát và Can Thiệp Khi Nào?

Thời gian rụng quả thường diễn ra từ 4-6 tuần sau khi đậu trái, đặc biệt với các loại cây có múi. Tùy thuộc vào loại cây, có thể có nhiều đợt rụng nhưng thường tập trung trong 4 tuần đầu và không quá 8 tuần.

5. Cơ Chế Hạn Chế Rụng Trái Sinh Lý

Việc rụng sinh lý là do tác động của hormon nội sinh ABA thông qua vị trí tác động lên tầng rời. Có hai loại hormon có thể chống lại ABA là Gibberellic (GA3) và Auxin (NAA). Bằng cách đưa GA3 và NAA ngoại sinh vào cây, chúng ta có thể cân bằng nồng độ của chúng để chống lại tác động của ABA.

6. Sử Dụng GA3, NAA và 4-CPA-Na Như Thế Nào?

• GA3 (Gibberellic Acid): Sử dụng với nồng độ 5-10ppm cho sầu riêng và bưởi. Phun lần đầu sau đậu trái 1-3 tuần và lần hai sau đậu trái 3-6 tuần.
• NAA (Naphthalene Acetic Acid): Sử dụng tương tự GA3, giúp cân bằng nồng độ hormon trong cây và hạn chế rụng trái non.
• 4-CPA-Na (4-Chlorophenoxyacetic Acid Sodium Salt): Được biết đến như chất chống phân tầng rời, 4-CPA-Na hạn chế rụng trái non hiệu quả trên các loại cây ăn trái như cam, quýt, bưởi, sầu riêng. Sử dụng với nồng độ 3-8ppm (3-8g/1000L nước).

Ngoài việc sử dụng các hormon trên, cần chú ý đến các yếu tố khác như dinh dưỡng, tăng khả năng thụ phấn, giảm sốc, thúc đẩy phân chia tế bào, ổn định tế bào và tăng tính liên kết, bảo vệ thành vách tế bào.

Kết Luận

Rụng trái sinh lý là hiện tượng tự nhiên và không thể tránh khỏi hoàn toàn, nhưng có thể được quản lý và hạn chế thông qua việc sử dụng các hormon như GA3, NAA và 4-CPA-Na. Việc hiểu rõ cơ chế rụng trái sinh lý và áp dụng các biện pháp can thiệp kịp thời sẽ giúp nông dân duy trì năng suất và chất lượng trái cây, đồng thời bảo vệ sức khỏe của cây trồng trong điều kiện nông nghiệp hiện đại.