Phòng Trừ Bệnh Thán Thư Trên Cây Điều: Kỹ Thuật và Biện Pháp Hiệu Quả

Nhu cầu chế biến hạt điều xuất khẩu của Việt Nam hàng năm rất lớn, tuy nhiên, nguồn nguyên liệu đáp ứng sản xuất còn hạn chế. Một trong những nguyên nhân chính là sâu bệnh hại, trong đó bệnh thán thư là một loại bệnh phổ biến trên cây điều ở hầu hết các vùng trồng điều của nước ta. Nếu quản lý vườn không tốt, kết hợp với điều kiện thời tiết thuận lợi, bệnh phát triển nhanh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh trưởng, năng suất và chất lượng điều. Bài viết này cung cấp thông tin về tác nhân gây bệnh, triệu chứng, điều kiện phát triển của bệnh và các biện pháp phòng trừ nhằm giúp người trồng kiểm soát tốt bệnh này.

1. Tác Nhân Gây Bệnh và Triệu Chứng

Tác Nhân Gây Bệnh

Bệnh thán thư trên cây điều do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây ra. Đây là loại nấm gây hại trên các bộ phận còn non của cây như lá, cành, hoa và quả non. Ban đầu, bệnh xuất hiện chỉ là những chấm nhỏ màu nâu tím, sau đó lớn dần có màu nâu xám và viền nâu vàng.

Triệu Chứng

• Trên Lá: Xuất hiện những chấm nhỏ màu nâu tím, sau đó lớn dần thành vết bệnh màu nâu xám có viền nâu vàng.
• Trên Cành Non: Vỏ cành bị nâu đen, vết bệnh hơi lõm vào, cành bị teo tóp, khô đi và chết dần.
• Trên Hoa và Quả Non: Nụ hoa và quả bị bệnh có màu nâu đen và bị rụng.

2. Điều Kiện Phát Sinh và Phát Triển Của Bệnh

Bệnh thán thư phát triển mạnh trong điều kiện ẩm độ cao và sương mù nhiều. Đặc biệt, khi cây điều ra lá non, hoa và quả non gặp điều kiện thời tiết có ẩm độ cao, bệnh sẽ phát triển mạnh mẽ. Trong các vườn điều ít được chăm sóc hoặc chăm sóc không đúng cách, như bón phân không cân đối, thừa đạm, không tỉa cành vô hiệu, và tán lá không thông thoáng, bệnh thường nặng. Ngoài ra, những vườn điều bị bọ xít muỗi gây hại nặng hoặc không phun thuốc phòng trừ bệnh kịp thời vào những thời điểm quan trọng như ra đọt và quả non, thì bệnh cũng phát triển nặng hơn.

3. Biện Pháp Phòng Trị

Vệ Sinh Vườn và Cắt Tỉa Cành

• Đầu Mùa Mưa: Vệ sinh vườn cây, trừ sạch cỏ dại, cắt tỉa cành sâu bệnh và cành vô hiệu để tạo tán cây thông thoáng, hạn chế ẩm độ cao và giúp ánh nắng chiếu vào tán cây dễ dàng.

Bón Phân

• Bón Phân Đầy Đủ và Cân Đối: Tránh bón thừa đạm. Tăng cường một số vi lượng cho cây bằng cách phun qua lá loại phân bón lá như Hợp Trí HK NPK 7-5-44 + TE (500 g/200 lít nước) vào giai đoạn trước khi cây ra nụ, để giúp cây tăng cường sức chống chịu với bệnh, tăng cường sự phân hóa mầm hoa.

Phòng Trừ Bọ Xít Muỗi

• Phòng Trừ Bọ Xít Muỗi: Giai đoạn chồi non, bông, trái non bằng Permecide 50EC (200-250 ml/200 lít nước) hoặc Permecide 50EC + Thiamax 25WG (250ml + 40g/200 lít nước) khi áp lực dịch hại cao. Phun ướt đều tán cây nhằm hạn chế bọ xít muỗi chích hút tạo ra các vết thương cơ giới trên các bộ phận non của cây, nơi bệnh xâm nhập.

Phun Phòng Ngừa Nấm

• Giai Đoạn Ra Chồi Non và Nụ Hoa Quả Non: Nếu gặp điều kiện ẩm độ cao, sương mù nhiều thì cần phun phòng ngừa bằng Norshield 86.2WG (250-300 g/200 lít nước) hoặc Tepro Super 300EC (200-250 ml/200 lít nước), phun ướt đều tán cây.
• Phun Khi Phát Hiện Bệnh: Trong giai đoạn nụ hoa quả non, nếu phát hiện điều chớm bị bệnh, thì cần tiến hành phun 2 lần cách nhau 5-7 ngày.

Kết Luận

Phòng trừ bệnh thán thư trên cây điều đòi hỏi sự kết hợp của nhiều biện pháp kỹ thuật và quản lý vườn hợp lý. Bằng cách vệ sinh vườn, cắt tỉa cành, bón phân cân đối, và phun thuốc phòng trừ đúng thời điểm, người trồng điều có thể kiểm soát và hạn chế tối đa tác động của bệnh, đảm bảo năng suất và chất lượng hạt điều. Việc thực hiện đúng các biện pháp này không chỉ giúp cây điều phát triển khỏe mạnh mà còn góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế cho người nông dân.